Aristoteles’e göre demokrasi neden kötü bir yönetim biçimidir?

Melis Ceylan
2 min readFeb 16, 2021

--

Aristoteles’e göre ‘’İnsan ,politik bir hayvandır. ‘’yani tüm işlerini tek başına yapamaz, hayatını yalnız sürdüremez. Dolayısıyla ortaklıklar kurması gerekir. Bu ortaklıklar sayesinde devlet oluşur ve bu doğaldır .Bu ortaklıkların devam edebilmesi ve asıl amaç olan ortak yararların sağlanabilmesi için devletin niteliğine göre değişebilen ve toplumun ortak yararını gözeten ve ortak amacını yansıtan kurallar ,yasalar olmalıdır. Bunlara Aristoteles ‘’anayasa‘’ der. Anayasa’yı devlete egemen olan yapı oluşturacaktır. Bu anayasaların niteliğini ve amacını egemenliğin ait olduğu yapı belirler.

Aristoteles’e göre üçü iyi üçü kötü olmak üzere altı ayrı yönetim şekli vardır. İyi yönetim şekillerinde ‘’kamusal yarar‘’ esastır fakat bu esas ‘’bireysel çıkarlara‘’ dönüşürse anayasanın amacından sapılmış olur. Kötü olarak sınıflandırılan yönetim şekilleri ,iyi olarak sınıflandırılan yönetim şekillerinin sapmış halidir. Tiranlık krallığın, oligarşi aristokrasinin ve demokrasi de cumhuriyetin(siyasal yönetim veya çokluğun anayasal egemenliği de denilebilir.)sapmış halidir. Aristolates ’e göre iyilerin en iyisi cumhuriyettir. Cumhuriyet yurttaşlar topluluğunun yasalara uygun, eşit ve toplumun iyiliğini gözeterek yönetime katılmasıdır ayrıca oligarşinin zenginliğe, demokrasinin eşitliğe ve yoksullara verdiği önemin karmasıdır. Demokrasi, cumhuriyetin sapmış halidir ve Aristoteles’e göre kötü bir yönetim biçimidir. Çünkü herkes bir bakımdan eşittir fakat mutlak olarak eşit değildir ama demokrasi herkesi mutlak olarak eşit sayar. Böylece zengin, fakir, bilgili ,bilgisiz ,erdemli, erdemsiz, yetenekli, yeteneksiz farketmeksizin herkes eşit sayılır ve herkese iktidara katılma dolayısıyla rejimin niteliğini belirleyebilme hakkı doğar. Herkesin devlete katılma konusunda eşit hakka sahip olduğu bir ortamda yöneticiler sıra ile iktidara gelebilir veya kura ile seçilebilirler. Fakat bilgisiz, yeteneksiz, erdemsiz birinin hasbelkader iktidara gelmesi ve birtakım yanlış kararlar alması büyük sorunlar doğurabilir. Bu ‘’kamusal yarar ‘’ amacından sapılmış olunması demektir. Kamusal yarar amacından sapılması da devletin kuruluş sebebi olan ortaklığın bozulması anlamına geleceği için bu durum devletin devamlılığı açısından sorun olabilir.

--

--